Likidite havuzu nedir?

Merkezi olmayan borsalarda alım satım çiftlerinin alım satımını kolaylaştırmak için tutulan kripto varlıklardır.

Likidite havuzu, alıcı ve satıcının anlaşma şartlarına dayalı olarak kendi kendini yürüten bir program olan akıllı bir sözleşmede tutulan bir token koleksiyonudur. Havuz, kullanıcılara likidite sunarak bitcoin ticaretini kolaylaştırır. Bir tokenin başka bir token ile takas edilebilme kolaylığı likidite olarak adlandırılır. Bugünlerde ortalıkta dolaşan kripto para birimleri göz önüne alındığında, merkezi olmayan finans (DeFi) ekosistemi için kritik önem taşıyor. Otomatik piyasa yapıcı (AMM) mekanizmasını kullanan likidite havuzları, DEX'in bel kemiği olarak hizmet vermektedir. AMM, yatırımcıların ya da "likidite sağlayıcıların" (LP'ler) havuza eşit miktarda sabit coin ve kripto para eklediği bir mekanizmadır - örneğin ETH/USDC. İnsanlar bu şekilde, USDC (USD Coins) karşılığında eşdeğer miktarda Ether takas ederek bir sabit coini diğeriyle değiştirebilir. DEX alıcıları ve satıcıları LP'lerden faydalanır çünkü kendilerine aynı blok zinciri içinde kolayca alınıp satılabilen tokenlar verilir. Ayrıca, LP'lerin mevcut bir satıcı olmadığında ticarete başlaması gerekmektedir. Başka bir deyişle, insanlar belirli coinleri satın almak istiyor ancak kimse satmak istemiyorsa, LP'ler satıcı şapkasını takar.

LP'ler, müşterilerin havuza token ekleme karşılığında havuz içinde gerçekleştirdikleri işlemlerden işlem ücreti şeklinde faiz kazanır. Likidite madenciliği bunun için kullanılan başka bir terimdir. Uniswap'in platformunda yüzde 0,3'lük bir işlem ücreti alınmaktadır. Likidite havuzlarında alım satım yaparak LP'ler zaman içinde yıllık %2 ila %50 arasında kazanç elde edebilir. Getirilerini artırmak için bazı LP'ler birden fazla likidite havuzu arasında transfer yapar. Bu, getiri çiftçiliği olarak adlandırılır; burada getiri, tüccarlar tarafından kripto varlıklarını stake ederek kazanılan geliri ifade eder.

Teknoloji oldukça yeni olduğundan, likidite havuzlarıyla ilgili hala çözülmesi gereken zorluklar var. Bir kere, geçici kayıp sorunu var. Likidite havuzu tokenlarının geçici kaybı, geçici kayıp olarak adlandırılır. Bu durum, fiyat dalgalanması ya da bilgisayar korsanlığı gibi çeşitli koşullar nedeniyle meydana gelebilir. Örneğin bir BTC/USDT likidite havuzu söz konusu olduğunda, Bitcoin fiyatı %20 oranında düşerse LP'ler daha az değer elde edecektir. Bunun nedeni, havuza yatırılan her bir sabit coinin değerinin %20'sini kaybetmiş olmasıdır. Sonuç olarak, bu tokenlerin değeri başlangıç değerlerinden düşmüş ve geçici bir kayba neden olmuştur. Hacklenme veya kusurlar gibi akıllı sözleşme endişeleri de bir başka zorluktur. Sistem merkezi olmadığı için, hırsızlık durumunda yasal bir tazminat söz konusu değildir. Bir de deneyimsiz geliştiricilerin güvenli bir akıllı sözleşme oluşturamaması ya da likidite havuzunu kilitleyemeyerek saldırılara açık bırakması ihtimali vardır.

Bir start-up'ın güvenilirlik kazanması için likidite havuzunu kilitlemesi çok önemlidir. Bu, kuruluşunuzun havuzun boşaltılmasını ve bir "halı çekme" dolandırıcılığına dönüşmesini önlemek için bir prosedür uyguladığını gösterir. Bu nedenle, ister token satışı ister İlk Para Arzı (ICO) veya IDO gerçekleştiriyor olun, start-up'lar saygın geliştiricilerle çalışmalıdır.